Gospodarka odpadami w przedsiębiorstwie: podstawowe zasady

Wytwórca odpadów powinien złożyć informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg (ton) rocznie albo powyżej 5 Mg odpadów innych niż niebezpieczne. Informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi przedkłada do odpowiedniego Urzędu.
odpad czy surowiec wtórny? Odpad czy surowiec wtórny?

Uregulowana gospodarka odpadami w przedsiębiorstwie jest priorytetem ochrony środowiska w biznesie. Mając na myśli jej prawidłową organizację należy przede wszystkim zapobiegać powstawaniu odpadów. Następnie pozostaje nam selektywna zbiórka, odpowiednie magazynowanie - uzależnione od ich rodzaju i właściwości fizykochemicznych, aż w końcu odzysk i ewentualne składowanie.

Tyle teorii, co z praktyką?

Załóżmy, że chcemy usprawnić gospodarkę odpadami w firmie o profilu usługowym, np. reklamowym, czy wydawniczym. Firma z pewnością ma biura, ponadto drukuje materiały reklamowe, zużywa papier, wymienia czasami sprzęt elektroniczny. W tym przypadku pierwszym zadaniem nas, jako przedsiębiorcy, jest określenie palety możliwych odpadów i wskazanie tych, które będą miały największe znaczenie. Następnie trzeba postępować wedle obowiązującego prawa i szukać najlepszych możliwych rozwiązań rynkowych.

Polityka gospodarki odpadami w firmie ma trzy podstawowe etapy organizacyjne.
I. Planowanie i Projektowanie
* Zapobieganie powstawaniu odpadów obowiązkiem posiadacza odpadów;
* Zapewnienie odzysku odpadów tych, którym nie udało się zapobiec - równocześnie współpracując z firmami wiarygodnymi.
II. Prawidłowa Ewidencja - najlepeij posługiwać się takimi dokumentami:
KPO = Karty Przekazania Odpadu
KEO = Karta Ewidencji Odpadów
oraz zapewnić odpowiedź na pytania:
* Czy odbiór następuje przez podmioty posiadające pozwolenia na zbieranie danego kodu odpadu? Czy robi to rzetelnie i w terminie dostarcza nam wszystkie dokumenty?
III. Sprawozdawczość wewnętrzna i urzędowa:
* Coroczne zestawienia odpadów wysłane do lokalnych urzędów oraz do GUSu - jest naszym prawnym obowiązkiem (oczywiście mówimy o odpadach poza komunalnych);
* Sprawdzenie drogi odpadów i ich skutków dla środowiska - wpłynie na nasze efektywne zarządzanie;
* Audyt wdrożenia przepisów - jeśli nie jesteśmy specjalistami - możemy zapytać doradców!
* Doskonalenie realizacji przepisów - jeśli chcemy być organizacją wybiegającą poza prawne obowiązki, korzystać z dobrodziejstw eko-marketingu.

odpady wielkogabarytowe w domu odpady wielkogabarytowe w domu
Segregacja odpadów w biurze Segregacja odpadów w biurze

Wartość odpowiedniej gospodarki odpadowej w firmie polega na spójności wielu elementów. Są to:
1) zgodność z prawem i przepisami dotyczącymi ochrony środowiska;
2) transparentny system i dobra organizacja w firmie;
3) redukcję zbędnych kosztów oraz możliwość dostrzeżenia zysków oraz
4) kwestie wizerunku (propagandowe, edukacyjne) nawet, jeśli skoncentrowane tylko na własnych pracownikach.

Ad.1.
Prowadzenie działalności gospodarczej prowadzącej do powstawania odpadów wiąże się z obowiązkiem wytwórcy odpadów do przedłożenia informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi do wojewódzkich urzędów ochrony środowiska:

„Wytwórca odpadów powinien złożyć informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg rocznie (czyli np. od 100 kg oddanego do recyklera sprzętu komputerowego z monitorami) albo powyżej 5 Mg odpadów innych niż niebezpieczne (od 5 ton odpadów innych niż te komunalne). Informację o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania nimi przedkłada się w terminie 30 dni przed rozpoczęciem działalności powodującej powstawanie odpadów lub zmianą tej działalności wpływającą na ilość lub rodzaj wytwarzanych odpadów lub sposobów gospodarowania nimi.”
Przykładowe źródło danych: Urząd Miasta Stołecznego Warszawy - elektroniczny wydział Obsługi Mieszkańców

Ad.2.
Zorganizowanie systemu gospodarowania odpadami wymaga skoordynowanej polityki wewnątrz firmy. W ten proces włączone powinny być np. dział produkcji, kolportażu, dystrybucji, logistyki, administracji budynków. Organizacje systemu zaczyna się od analizy i sprecyzowania źródeł powstawania odpadów w firmie, ich ewidencji oraz stworzenia planów redukcji.

Ad.3.
Analiza finansowa:
* Po stronie kosztów w gospodarowaniu odpadami pozostają m.in. opłaty za wywóz odpadów komunalnych, opłaty transportowe, opłaty za składowanie, czy koszty kadrowe.
* Po stronie zysków można zakwalifikować, jeśli tylko firma odpowiednio zorganizuje system odpadów, sprzedaż makulatury i tworzyw sztucznych jako surowiec wtórny.
Osobny system zbierania dotyczy sprzętu elektronicznego, który jest także objęty innymi przepisami prawnymi, ponieważ może zawierać elementy niebezpieczne.

Ad.4.
Ponieważ system gospodarowania odpadami na powierzchni biurowej w głównej mierze opiera się na minimalizowaniu oraz segregowaniu odpadów, musi istnieć więź porozumienia między pracodawca a pracownikami, od których zależy sukces całego zbudowanego systemu. Nawet najlepsze pojemniki do segregacji nie zadziałają, jeżeli osoby zainteresowane nie będą znały ich przeznaczenia, ani też nie będą miały woli by z nich korzystać. Odpady można przeliczać na różne sposoby: całość generowanych odpadów, procentowy udział tych przeznaczonych do recyklingu, ilość i program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, czy ilość odpadów przypadających na pracownika.

Prowadzenie ewidencji i późniejsza sprawozdawczość z gospodarowania odpadami nie są tylko prawnym wymogiem, ale pomagają kontrolować i oszczędnie, jeśli nie z zyskiem operować odpadami w firmie.

Katarzyna Dulko ; Więcej o odpadach przeczytasz w tym miejscu