Producent - drukarnia - wydawca - czytelnik?
Papier jest priorytetowym oraz najbardziej newralgicznym w działalności wydawniczej surowcem. Przeciętny polski wydawca prasowy potrzebuje od 50 do 100 tys. ton papieru gazetowego rocznie. Zakupiony przez wydawcę papier jest następnie zadrukowywany w postaci gazet codziennych, magazynów, czy folderów reklamowych albo kalendarzy. Do tego dochodzą jeszcze publikacje w postaci książek i albumów promocyjnych.
Ze względów środowiskowych pierwszym istotnym pytaniem dotyczącym papieru jest jego pochodzenie oraz fakt, czy firmy go zużywające kierują się kryteriami zrównoważonego rozwoju. Największe papiernie Europy, które plantacje i celulozownie posiadają m.in. w tak lesistych krajach jak Szwecja, czy Finlandia już wiele lat temu wprowadziły odpowiednie certyfikaty, poświadczające odpowiednie zarządzanie zarówno lasami, jak i produkcją pulpy papierowej. Wśród nich znajdziemy m.in. Norske Skog Parenco B.V. z Holandii, Stora Enso Publication Papers Oy Ltd Varkaus z Finlandii, SCA Graphic Laakirchen AG z Austrii (makulatura), SCA Graphic Sundsvall ze Szwecji, M-Real International - Husum ze Szwecji,
UPM Kymmene Corporation z Niemiec.
Najlepszym sposobem na eliminowanie ryzyka związanego z produkcją gazet na niepewnym papierze jest dokładna kontrola łańcucha dostaw oraz przejrzyste kryteria przetargowe dla papierni i producentów papieru. Przykładem jest realizacja przez Axel Springer AG projektu związanego z papierem z Rosji.
Przejrzystość w łańcuchu dostaw papieru oznacza po pierwsze pełen dostęp do informacji o przepływie surowcowym i sposobie zarządzania lasami dla wszystkich zainteresowanych, jasne kryteria zakupowe i przetargowe, czy niezależny system weryfikacji. Taka przejrzystość pozwala zapewnić dobre dostawy na przyszłość. Ponieważ zarówno pochodzenie, jak i jakość papieru są kryteriami konkurencyjności i wizerunku papiernie na całym świecie zaopatrują się w certyfikaty środowiskowe, a wydawcy zwracają na nie uwagę przy zakupie.
Do najczęstszych oznakowań papieru (eco-labels) należą:
1. FSC
Forestry Stewardship Council: Forest management and Chain-of-custody
Certyfikat dla lasów zarządzanych w sposób zrównoważony – stąd pochodzi oznaczony papier. To najbardziej popularny system znakowania. Oznacza korzystanie z lasów i terenów leśnych w sposób zapewniający im biologiczną różnorodność, produktywność, regenerację, żywotność i ich potencjał do odnawiania teraz i w przyszłości. Jest związany z funkcjami ekologicznymi, ekonomicznymi i społecznymi lasu na poziomach lokalnym i globalnym, nie powodowaniu zniszczeń w ekosystemach.
2. ISO 14001
The environmental management system
System środowiskowy zarządzania jakością pozwalający uzyskać oczekiwaną powtarzalność prowadzonych działań (usługa, produkt), system jest akceptowany i rozpoznawany na całym świecie.
3. TCF
Totally chlorine-free bleaching
Metoda bielenia celulozy, w której nie używa się chloru. Jest zatem przyjazna dla środowiska naturalnego.
4. PEFC
Pan-European Forest Certification
Krajowy i regionalny system certyfikacji lasów, na zasadach wolontariatu, promuje lasy i drewno jako źródła odnawialnego surowca, mniej restrykcyjny niż FSC (np. można prowadzić wyrąb starych lasów). To drewno pozyskiwane zgodnie z zasadami zrównoważonego zarządzania zasobami leśnymi, w sposób opłacalny ekonomicznie, bezpieczny dla środowiska naturalnego i przynoszący korzyści społeczeństwu.
Katarzyna Dulko
Więcej artykułów na temat papieru w tym miejscu.