Motywacja do społecznej odpowiedzialności po stronie biznesu

Piękne tulipany w Parku Saskim w Warszawie

Kluczowe dla CSR w rozumieniu standardów ISO 26000 WD4, który jest obecnie projektem certyfikatu dla CSR na całym świecie: ład organizacyjny, prawa człowieka, relacje z pracownikami, środowisko naturalne, uczciwe praktyki rynkowe, relacje z konsumentami, czy zaangażowanie społeczne i rozwój.

Nie istnieje prawne zobowiązanie do dbania o lokalnych konsumentów i ich świeże powietrze, czy możliwość kapania się w rzece. Firmy starają się być ekologiczne, ponieważ jest to w dobrym tonie, staje się także normą kulturową.

Zazwyczaj wyróżnia się dwa podstawowe motywy wprowadzenia koncepcji odpowiedzialności (ekologicznej): lepsze kontrolowanie ryzyka występowania zagrożeń (A) oraz tworzenie nowych szans i zwiększanie korzyści poprzez powiększenie rynku o produkty ekologiczne, czy poprawę reputacji.(B)

A. Unikanie ryzyka konfliktu środowiskowego

Wiele z czynników generujących kryzysy w biznesie można zakwalifikować do obszarów ryzyka środowiskowego. Do takich zagrożeń należą m.in. zanieczyszczenie i degradacja środowiska przez ścieki z fabryki, lub transport w firmie, korupcja przy inwestycjach, czy brak akceptacji ze strony lokalnej społeczności lub ekologicznych organizacji.

CSR jako dobrowolna strategia biznesowa może pomóc im zapobiegać, jeśli tylko jest odpowiednio prowadzona. Opinia społeczna ma małą tolerancję wobec błędów, konkurencja jeszcze mniejszą. Biznes działa pod rosnącą presją, poddawany jest ciągłej ocenie, stąd potrzebuje właściwego kierunku rozwoju.

Współcześnie niewiele jest branż, które mogą sobie pozwolić na ryzyko złego wizerunku. Szczególnie, że zagrożenia środowiskowe, jakie niesie przemysł, ale też z pozoru nieszkodliwy handel i usługi, są trudne do ukrycia. Dlatego zainteresowanie ekologią w firmie nie oznacza tylko chęci przyciągnięcia nowych proekologicznych klientów, ale też obawę przed ewentualną utratą dotychczasowych, gdyby pewne informacje o spółce wyszły na jaw.

Zarządzanie środowiskowe to wyraźny sygnał dla otoczenia, że firma poważnie traktuje aktualny problem globalnego ocieplenia oraz że generalnie jest dobrze zarządzana, wybiega wprzód, jest innowacyjna i kontroluje ryzyko. Konsumenci, pracownicy, rynki kapitałowe oraz organizacje pozarządowe oczekują od firm publikowania raportów o emisji gazów cieplarnianych, poprawy efektywności energetycznej i realizowania celów związanych z redukcją emisji zanieczyszczeń.

Miejska natura także ma ekologiczne walory

Kwiaty łąkowe wczesną wiosną w Warszawie

B. Korzyści płynące z ekologii

Dzięki dobremu zarządzaniu ekologicznemu firma może należeć do grona liderów rynku. Wiąże się to z wieloma przywilejami m.in. możliwością promowania dobrych praktyk w branży, poprawą wizerunku firmy jako tej ekologicznej (dobrej), partnerstwem z ważnymi organizacjami życia społecznego, aktywnym udziale w debacie społecznej, wiarygodnością, innowacyjnością, łatwiejszym i bardziej efektywnym zarządzaniem personelem, a także realnymi korzyściami finansowymi.

Krótkoterminowe oszczędności wynikają z bardziej wydajnego wykorzystania zasobów, mniejszego zużycia wody, niższych wydatków na utylizację odpadów. W dłuższej perspektywie może nastąpić strategiczne zwiększenie dostępności surowców, czy pozytywna reputacja wobec coraz wyższej świadomości ekologicznej społeczeństwa. Na niektórych giełdach funkcjonują także indeksy uwzględniające wyniki spółek w zakresie zrównoważonego rozwoju. Najbardziej znane to Dow Jones Sustainability Index (DJSI), FTSE4Good, Ethibel Sustainability Indem (ESI). Oznacza to zatem realne korzyści finansowe, co przemawia za CSR wobec oczekiwań dyrektorów finansowych. Spółki te z reguły osiągają (np. w Nowym Jorku) lepsze wyniki na tle pozostałych.

Promocja ekologii, która ma wyraźnie pozytywne konotacje, pomaga także w stworzeniu więzi porozumienia między pracownikami.

Kompleksowe, spójne i twórcze podejście do zagadnienia ochrony środowiska może nie tylko poprawić efektywność przedsiębiorstwa, ale także stać się inspirującym źródłem nowych pomysłów, dzięki którym firma może zapewnić sobie trwałą przewagę konkurencyjną (ang. sustainable competiveness). Przykładem niech będą produkty rolnictwa ekologicznego, ubrania z organicznej bawełny, czy samochody hybrydowe.

Tekst i zdjęcia: Profesjonalny CSR , 2009