Gutacja czyli ta roślina wcale nie płacze

Gutacja jest zjawiskiem określającym wydzielanie przez rośliny wody w stanie ciekłym. Nietypowe dla nas wszystkich przyzwyczajonych do pobierania wody i transpiracji przez nasze roślinki. Niedoświadczonemu ogrodnikowi może się wydawać, że roślina płacze. Tymczasem..?

Gutacja jest zjawiskiem naturalnym na roślin. Poprzez szparki wodne (wypotniki) zwane hydatorami wydzielana jest woda, zawierająca śladowe ilości cukrów, soli mineralnych, aminokwasów i innych związków. Szparki te mieszczą się zwykle na brzegach liści w pobliżu zakończeń wiązek przewodzących.

Gutacja występuje w czasie, gdy istnieją dogodne warunki do pobierania wody przez korzenie, i równocześnie niedogodne dla transpiracji. Takie warunki najczęściej mają miejsce wtedy, gdy po ciepłym dniu następuje chłodna noc, gdyż wilgotność powietrza jest bliska zeru i transpiracja ulega zahamowaniu. Wskutek czego nad ranem możemy zaobserwować na wierzchołkach liści traw kropelki płynu, które często są brane za rosę.

Zjawisko gutacji Zjawisko gutacji

Zjawisko GUTACJI u Calla Mango.


Calla Mango to wieloletnia roślina dorastająca do 55 cm. Kwitnie od lipca do października.

Przez niektórych zjawisko gutacji jest uważane za 'zabezpieczenie się' rośliny przed nadmiernym turgorem, czyli stanem jędrności komórki spowodowanym nasyceniem wodą.

Do gutacji podobne jest zjawisko nazywane Płaczem roślin, czyli wyciekaniem wodnistego soku z uszkodzonej tkanki naczyniowej.
Szczególnie na wiosnę przy nacięciu pnia brzozy wycieka jej znaczna ilość soku (woda brzozowa). Zjawisko ustaje po rozwinięciu się liści.

W zjawisku gutacji i płaczu roślin odpowiedzialne za wydzielanie płynu jest dodatnie ciśnienie wywoływane aktywnym pobieraniem wody przez korzenie.

Tekst i zdjęcia: Redakcja Moj-Ogrodnik.pl