Zamieszanie wokół ekologicznych toreb na zakupy: dwie strony medalu

Materiał naturalny czy sztuczny, jeśli naturalny to roślinny czy zwierzęcy, wyprodukowany w Polsce, czy w Azji, biodegradowalny czy po prostu wiecznego użytku i niezniszczalny? Pomysły na ekologię są naprawdę zaskakujące.
Juka karolińska (łac. Yucca)


Czym jest torba ekologiczna będąca przedmiotem wielokrotnego użycia?

Rok 2008 w ekologii, lub jak kto woli ekomarketingu w Polsce upłynął pod znakiem torebek ekologicznych. Zaczęło się od Łodzi, gdzie zakazano rozdawania foliowych jednorazówek w sklepach. Następnie hipermarkety, a nawet mniejsze sklepy, zaczęły wprowadzać własne wersje ekologicznych torebek promując się jako proekologiczne firmy. Rozrzut był szeroki: od grubszych plastików, (ale z napisem: „wielorazowy”), przez (oksy)-biodegradowalne, do płóciennych np. w modnym lnianym kolorze.

A wszystko przez opinie ekspertów (którym nie da się zaprzeczyć widząc opłakany stan polskich lasów) którzy bombardowali oskarżeniami dotychczasowy system rozdawnictwa plastikowych toreb. Faktem jest, że wszechobecne plastikowe torby to w polskich warunkach zagrożenie dla środowiska naturalnego. Produkcja jednej jednorazówki zajmuje jedną sekundę, a jej rozkład już kilkaset lat! Jest to szczególnie gdy większość odpadów z gospodarstw domowych w Polsce trafia na składowiska.

Ponadto Polacy w ciągu jednego dnia zużywają około 18 milionów jednorazówek, które "żyją" marne 12 minut. To oczywiste marnotrawstwo i zaśmiecanie krajobrazu, a nawet przyczyna śmierci zaplątanych w takie porozrzucane reklamówki zwierząt.

W tym miejscu skupimy się na tym, z czego zrobione są torby EKOLOGICZNE – promowane jako te, które mogą zastąpić plastikowe jednorazówki. Następnym krokiem będzie wykazanie ich zalet oraz często pomijanych wad – także z punktu widzenia ochrony środowiska.

***

Struktura materiałowa – podstawowe dane

Włókno to podstawowa jednostka struktury wielu materiałów. Charakteryzuje się tym, że jego długość jest minimum 100 razy większa od przekroju. Włókna występują zarówno w materiałach naturalnych jak i tych wyprodukowanych sztucznie. Niektóre materiały są wykonane wyłącznie z włókien, w innych stanowią one tylko element wzmacniający strukturę.

Włókna dzielimy na:
*naturalne (podstawowy składnik włókien roślinnych to celuloza zaś zwierzęcych białka),
*chemiczne,
*sztuczne,
*syntetyczne.
Mówiąc o torbach ekologicznych najczęściej mamy na myśli przedmioty wielokrotnego użycia, wykonane z materiałów naturalnych.

Agawa wolnorosnąca w cieplejszych krajach



Materiały naturalne

Do włókien naturalnych należą zarówno te organiczne (roślinne jak i zwierzęce) oraz mineralne nieorganiczne. Ponieważ torby ekologiczne najczęściej szyte są z naturalnych materiałów pochodzenia organicznego, nie ma sensu wspominać o mineralnych włóknach (jak np. azbest).

Włókna roślinne otrzymuje się z roślin włóknistych i roślin włóknodajnych, które nierzadko dostarczają także innych cennych produktów jak tłuszcze. Z ok. 2 tysięcy gatunków wykorzystuje się połowę do produkcji materiałów.

Do roślin włóknistych zalicza się:
- banan manilski,
- bawełna – najbardziej popularny materiał,
- juka włóknista/ juta biała / juta kolorowa,
- konopie,
- len / len nowozelandzki,
- palma kokosowa.

Włókna bawełny są wytrzymałe na rozciąganie, tworzą dobrą cieplną izolację, chłoną wodę, łatwo się wybielają i farbują. Gatunki bawełny najczęściej stosowane to:
- bawełna północno amerykańska,
- egipska,
- południowo amerykańska,
- pakistańska,
- chińska.

Len jest uprawiany między innymi w Polsce. To wytrzymały, sztywny, niesprężysty, ziarnisty materiał – dlatego łatwo się gniecie i ciężko prasuje. Dobrze chłonie wodę, wybiela, ale źle barwi.

Więcej na stronie 2.
Tekst i zdjęcia: Katarzyna Dulko