I. Aeracja trawnika
Jest to zabieg polegający na nakłuwaniu darni okrągłymi kolcami (ok. 10-15cm) w celu napowietrzenia i rozluźnienia gleby, gdzie jej głębokość penetracji jest wysoka. Dzięki temu korzenie trawy stają się silniejsze, a sam zabieg znacznie przyspiesza regenerację trawnika po zimie.
Przeprowadzamy go wczesną wiosną, a następnie kilka razy w sezonie (zwłaszcza, gdy używamy kosiarki z opcją rozdrabniania trawy lub wyrzutem bocznym), aż do późnej jesieni. Do aeracji na niewielkim trawniku możemy użyć wideł amerykańskich, bądź specjalnych nakładek z kolcami na obuwie. W związku z tym, że na 1m² powinno się wykonać od 180 do 200 otworów, praca wyżej wymienionymi sposobami może okazać się czasochłonna.
W tym przypadku warto zaopatrzyć się w aerator z własnym napędem, czyli elektryczny lub spalinowy. Jeżeli chodzi o ten pierwszy, jest on bardziej ekologicznym rozwiązaniem, ze względu na brak emisji spalin i hałasu. Dość lekki, łatwy w obsłudze i przechowywaniu (max długość kabla 30m), tańszy w eksploatowaniu. Urządzenie to posiada obudowę z plastiku odpornego na uderzenia, wałek roboczy z rurkowymi bolcami, koła jezdne, regulację wysokości, a w niektórych modelach kosz na mech i zrośniętą trawę. Aerator elektryczny ma zastosowanie w średniej wielkości ogrodach przydomowych i na działce, o powierzchni trawnika do ok. 300 - 500m².
Na rynku dostępne są również aeratory akumulatorowe. Natomiast dla posiadaczy większych trawników przewidziane są aeratory spalinowe, wyposażone w mocne silniki czterosuwowe (występuje też 2-suw), wałek roboczy, szerokie koła jezdne, regulację wysokości i kosz. Dzięki nim łatwiej poruszać się w terenie ze względu na brak konieczności podłączenia do źródła prądu. Przy eksploatowaniu tych urządzeń trzeba jednak pamiętać o wymianie oleju, napełnianiu benzyną bezołowiową oraz o ich konserwacji.
II. Wertykulacja trawnika
Wertykulacja jest zabiegiem polegającym na wykonaniu pionowych nacięć darni na głębokość od 3 do 6cm. Nacięcia te dokonywane są płaskimi nożami tnącymi, które niszczą filc i rozcinają darń. Ułatwi to przenikanie tlenu, wody oraz składników pokarmowych do korzeni traw. Metoda ta pomocna jest również w walce z chwastami i mchem. Pracę wertykulatorem wykonujemy wczesną wiosną jeszcze przed dokonaniem dosiewu. Przed zabiegiem tym glebę należy nawodnić, po czym (jak wszystko obeschnie) skosić trawnik. Zabieg ten powtarzamy późną jesienią. Do wykonania go używamy grabi ręcznych wyposażonych w sztyletowate nożyki, które nacinają glebę na głębokość kilku centymetrów (mogą posiadać również koła, zapewniające lepszy komfort pracy). Z uwagi, iż jest to pracochłonne stosuje się wertykulatory elektryczne lub spalinowe.
Wertykulator elektryczny jest urządzeniem cichym, przyjaznym środowisku i skuteczniejszym niż ręczny. Zasilany napięciem 230V z koniecznością zastosowania przedłużacza (jak w przypadku aeratora max 30m). Stosowany w ogrodach przydomowych i działkach o powierzchni do ok. 600m². Urządzenia te wyposażone są w wałek z zębami tnącymi, koła jezdne, obudowę z tworzywa ABS oraz kosz na filc i starą trawę.
Do większych trawników stosuję się wertykulator spalinowy, o dużo większej mocy. Wyposażony w silnik czterosuwowy w obudowie ze stali lub tworzywa ABS, w wałek nacinający, w koła jezdne i kosz na obumarłe szczątki trawy. Jest to urządzenie praktyczniejsze ze względu na nieograniczoną możliwość poruszania się i tak jak w przypadku aeratora spalinowego należy pamiętać o odpowiedniej konserwacji.
Uwagi końcowe Autora opracowania
Po zastosowaniu obydwu przedstawionych zabiegów na pewno zwiększymy skuteczność nawożenia i podlewania trawnika. Po jednym jak i drugim zabiegu wskazane jest piaskowanie (suchym piaskiem średnioziarnistym) lub posypanie trawnika torfem odkwaszonym. Ma ono na celu zwiększenie przepuszczalności wodnej oraz wyrównanie terenu.
Obecny rynek oferuje nam wiele narzędzi niezbędnych do tychże prac. Mamy możliwość zakupienia każdej maszyny z osobna (aerator/wertykulator). Jednak już istnieją modele, w których praca wertykulacji i areacji połączona jest w jednym urządzeniu (jeden wałek roboczy) lub użycie poszczególnego rozwiązania odbywa się poprzez wymianę wałka roboczego (tzw. system Combi – dwa wałki).
Przy zakupie urządzenia warto zwrócić uwagę na moc silnika, materiał z jakiego wykonano obudowę i noże, szerokość roboczą. Pamiętajmy, by urządzenie zawsze dopasować odpowiednio do posiadanej powierzchni i rodzaju wykonywanych prac.
Opracowanie: Michał Ciemniak
Spostrzeżenia, porady i uwagi zawarte w tym artykule są efektem doświadczenia autora, który od wielu lat zajmuje się tematyką ogrodową, w tym szczególnie pielęgnacją ogrodu oraz sprzedażą sprzętu. Kontakt z Autorem opracowania jest możliwy poprzez formularz kontaktowy do Redakcji Ogrodnika.