Najważniejszą funkcją żywopłotu jest obrona przed ludźmi, silnym wiatrem czy zanieczyszczeniem powietrza oraz podział przestrzeni. Dostrzegamy w nich także płaszczyznę zieleni - tło dla innych, typowo dekoracyjnych roślin.
W ogrodach naturalistycznych coraz częściej spotykane są także żywopłoty dekoracyjne obronne, które wyposażone są w ciernie i kolce oraz kwiaty czy dekoracyjne liście i kolorowe pędy.
Typy żywopłotów, jakie możemy stworzyć
Najbardziej popularnym żywopłotem jest żywopłot obronny, którym zastępujemy siatkę lub płot ogrodzeniowy, chroniący nas przed nie proszonymi gośćmi. Taki żywopłot możemy stworzyć dzięki kolczastym głogom, mirabelce, berberysom, różom parkowym i ognikom. Nie osiągają bardzo dużych wysokości, gdyż około do 2 m, ale nie wymagają dużej ilości pielęgnacji (tylko jednorazowe w ciągu roku cięcie wyrównujące), a im starsze tym skuteczniejsze.
Żywopłoty ochronne wyróżniają się bardzo dużą liczbą gatunków, jakie możemy wykorzystać do ich stworzenia. Nie ma ograniczenia wysokości rośliny oraz ulistnienia, ale najważniejsze są cechy użytkowe, nie estetyczne. Do żywopłotu ochronnego możemy także zaliczyć pnącza tworzące zwartą ścianę zieleni, skutecznie chroniącą przed wścibskim wzrokiem lub chłodnym wiatrem.
Żywopłoty naturalistyczne nie są zawsze typową formą ściany zieleni, zbudowaną z jednego gatunku rośliny lecz mogą być także zwartą, wieloletnią rabatą drzew i krzewów, u podstawy których rosną byliny. W ten sposób zbudowana grupa roślin rzadko nazywana jest żywopłotem, bardziej popularne są jednogatunkowe rzędy roślin lub wielogatunkowe krzewy liściaste często dekoracyjne z kwiatów, liści i pędów. Takie żywopłoty charakterystyczne są dla ogrodów nowoczesnych i wiejskich. Żywopłot naturalistyczny możemy stworzyć z dereni, tawuł, krzewuszki cudownej, berberysom, niskim odmianom kaliny, forsycji, lilakowi tureckiemu oraz trawom pojawiającym się tylko w sezonie.
Najważniejsze i najbardziej popularne są żywopłoty strzyżone formowane i przycinane z dużą precyzją i regularnością. Nie jest trudno zasadzić taki żywopłot, lecz później go pielęgnować, ponieważ wymaga sporej uwagi i jest czasochłonny.
Względem stanowiska możemy wybrać z pośród bardzo dużej liczby gatunków iglastych, jak i liściastych: żywotniki, cyprysy, świerki, jodły, cisy, modrzew europejski, metasekwoja, ligustr, bukszpan, buk pospolity, grab pospolity. Rośliny możemy posadzić na przemian w dwóch rzędach w bardzo bliskiej odległości, aby żywopłot był zwarty, jednak najważniejszym zabiegiem w pierwszych latach jest cięcie intensywne i głębokie roślin od samej podstawy, inaczej rośliny się zagęszczą tylko u góry. Termin cięcia jest uzależniony od gatunku, ale warto wykonywać go zawsze pod koniec lata oraz na przedwiośniu.
Autor: Beata Dulko-Kaszowska