Nie każdy ogrodnik wie, że zioła poprawiają smak nie tylko doprawionej potrawy, ale także roślin, z którymi się je uprawia. Zioła oraz inne przyprawowe rośliny wydzielają specyficzne substancje, które nadają im smaku i zapachu, a jednocześnie wpływają na „sąsiadów”. Podobnie funkcjonuje zjawisko allelopatii. Lepiej zrozumiemy te procesy, obserwując pewne zależności i cechy roślin.
Pozytywny wpływ wprowadzenia ziół do uprawy współrzędnej to m.in.:
1. Zioła chronią warzywa przed szkodnikami i chorobami
a. Bazylia pospolita – mączniak ogórka, muchówki
b. Koper ogrodowy – mszyce, bielinki
c. Lawenda wąskolistna – mszyce, mrówki
d. Nasturcja wielka – mrówki, ślimaki, bielinki
e. Szałwia lekarska – połyśnica marchwianka, ślimaki, bielinki
f. Czosnek - działa ogólnie przeciwko owadom, nicieniom, grzybom i bakteriom (zawiera olejek eteryczny, który działa antybiotyczne)
2. Poprawiają smak i zapach warzyw
a. Koper ogrodowy cebuli, buraka ćwikłowego i grochu
b. Pietruszka pomidora
c. Cząber ogrodowy –sałacie głowiastej i kopru włoskiemu
3. Dzięki kwiatom zwabiają pszczoły i inne owady, które zapylają warzywa.
Większość warzyw uprawianych w Polsce jest jednoroczna. Pośród ziół i roślin przyprawowych wyróżniamy te jednoroczne, dwuletnie, cebulowe i byliny. Zioła wieloletnie lepiej sadzić oddzielnie na osobnych grządkach. Są to m.in. lawenda wąskolistna, bylica pospolita, chrzan pospolity, szałwia lekarska, mięta.
Rośliny które pozytywnie(+) i negatywnie (-) wpływają na warzywa to:
Ogórecznik
(+) ogórek, kapusty, burak ćwikłowy, seler, pomidor, cukinia
Nasturcja wielka
(+) groch, ogórek, ziemniak, fasola tyczna
(-) pomidor
Czosnek
(+) ogórek, ziemniak, burak ćwikłowy, pomidor, sałata głowiasta
(-) groch, kapusty, kalarepy, fasola
Pietruszka
(+) ogórek, por, rzodkiewka, rzodkiew, pomidor, cebula
(-) sałata głowiasta, cykoria sałatkowa
Szczypiorek
(+) marchew, pomidor
(-) fasola, groch, kapusty, kalarepy, burak ćwikłowy.
Opracowanie: Beata Dulko-Kaszowska