Zima w wielu odsłonach

Zima to czas, który w ogrodzie kojarzy się ze spoczynkiem, chłodem i jednolitą barwą. W budowaniu magicznego nastroju znaczący udział obok obecności pokrywy śnieżnej ma interesujące oświetlenie ogrodu i odpowiednio dobrane rośliny dekoracyjne zimą. „Grając” dwoma ostatnimi czynnikami można wydobyć niepowtarzalne wnętrze ogrodu, przełamać dominującą biel i zdynamizować kompozycję.

Mając w zamyśle stworzenie własnego zakątka intrygującego także zimą, należy postawić na różny pokrój roślin, ciekawą postać pędów, intensywną barwę kory. Jeśli chcemy by zieleń towarzyszyła nam cały rok należy wybierać krzewy i byliny o liściach trwałych o zróżnicowanej teksturze liści oraz odmiennej wysokości.

Zima w polskich warunkach 2010

Zimowe warunki na ogródkowanie?

Czarujący indywidualista
Pierwsze miejsce wśród krzewów zajmuje oczar. Roślina nosi trafną nazwę – jej kwiatów nie sposób pomylić z kwiatami żadnej innej rośliny. W stanie kwitnienia pędy utkane są barwnymi splątanymi kwiatami o charakterze taśmowatych frędzelków. Okres kwitnienia przypada od późnej jesieni (oczar wirginijski) po koniec zimy (oczar japoński). Na przedwiośniu, po pierwszych odwilżach zakwitają ciemierniki. Rośliny te charakteryzuje wszechstronna uroda, zarówno kwiaty jak i błyszczące liście stanowią atrakcję dla oka.

W kolorach tęczy
Obok pokrytych białym puchem drzew iglastych powinny zaistnieć drzewa i krzewy, które w stanie bezlistnym przykuwają uwagę. W sezonie wegetacyjnym w stanie ulistnionym stanowić mogą wyższe piętro zieleni dla rabat bylinowych, natomiast zimą sprawdzają się jako kluczowy element aranżacji. Jaskrawe czerwone pędy to atrybut derenia białego zwłaszcza odmiany ‘Sibirica’, wierzby purpurowej, klonu palmowego czy niektórych berberysów (Thunberga, koreański). Ciemniejszą wiśniową barwą zachwycą jabłoń Niedźwiedzkiego lub śliwa wiśniowa odmiany ‘Pissardii’ i ‘Woodii’, oraz wierzba ostrolistna i wierzba wawrzynkowa, które z kolei posiadają nasycone w kolorze niemal fioletowe pędy z nalotem woskowym.

Intensywność zabarwienia można regulować sadząc roślinę w miejscach o dobrej dystrybucji światła oraz poprzez usuwanie starych, wieloletnich pędów o widocznie stonowanych odcieniach. Warto pamiętać o odpowiednim towarzystwie w pobliżu rośliny. Żółte pędy derenia rozłogowego odmiany ‘Flaviramea’ lub jesionu wyniosłego odmian ‘Aurea pendula’ i ‘Jaspidea’ podobnie jak jasnozielone gęste gałązki żarnowca miotlastego, złotlinu japońskiego czy janowca barwierskiego w zestawieniu z ciemniejszą zielenią iglaków zastosowanych jako tło, będą kontrastowały jeszcze mocniej.

Osłona przed zimnem zimowym

odcień czerwieni na tle bieli

W zwojach pędów
Niesamowity efekt w ogrodzie dają splątane labirynty nagich pędów polukrowanych lodem, w którym odbija się zimowe słońce. Odmiany ‘Contorta’ lub ‘Tortuosa’ w szkółce krzewów i drzew ozdobnych oznaczać będą odmiany o pogiętych, ciekawych, atypowych pędach. Najczęściej sadzi się leszczyny, wierzby i robinię akacjową o takich właśnie walorach ozdobnych.

Zielone przez cały rok
Byliny o zimotrwałych liściach należy sadzić w grupie. Posadzone w ten sposób rośliny już z daleka widoczne są jako barwna plama, która w kompozycji z innymi roślinami okrywowymi może stworzyć okazały dywan. Na uwagę zasługują przybierające zimą odcienie brązów, purpury i ciemnej czerwieni okazałe bergenie i żurawki. Rośliny te wyśmienicie wyglądają w akompaniamencie bylin o srebrzystych i zielonych liściach.

Niskimi, okrywowymi bylinami wypełniającymi nieciekawe przestrzenie w ogrodzie są też pospolite barwinki i kopytniki, niepozorna jasnota gajowiec lub zeschnięte kępy kostrzew. Rośliny można posadzić na przemian, w przypadkowym dającym estetyczne wrażenie porządku. Ponad nimi zaistnieć może zimozielony berberys Julianny, formowany bukszpan, żywopłot z laurowiśnii, mahonii lub ostrokrzewu kolczastego. By żywopłot był gęsty i nie przerzedzał się od dołu musi być regularnie przycinany w określony sposób powinien też być zlokalizowany w miejscu słonecznym, w pewnej odległości od drzew, by uniknąć konkurencji o składniki pokarmowe, wodę i światło.

Ciekawą formą odznacza się irga pozioma o charakterystycznie szeroko, prawie poziomo rozpostartych gałęziach, tak, że całość rozgałęzienia przypomina rybi szkielet. Podobnym ciekawym rozwiązaniem dysponuje wiąz polny ‘Jacquellin Hiller’.

Zima w ogrodzie (Bieruń Nowy)

Oznaki zimy niekoniecznie korzystne dla roślin

Urok owoców
Wśród białej peleryny śniegu dostrzec można bogatą biżuterię – jaskrawo zabarwione owoce skupione w gęstych owocostanach lub pojedynczo akcentujące pędy. Przeważa cała gama karminowych odcieni (berberysy, głóg, dławisz okrągłolistny, golteria pełzająca, irgi, jarzęby, ostrokrzew i róże). Barwy żółtej są jabłkowate owoce pigwowca japońskiego a jaskrawopomarańczowe są pestkowce rokitnika. Sumak octowiec posiada jeszcze ciekawsze pestkowce - drobne, gęsto owłosione w zbitych, pałkowatych, amarantowych owocostanach. Laurowiśnia i ligust różnią się od wyżej wymienionych ciemnymi, niemal czarnymi koralami. Natomiast owoce powszechnie występującej w nasadzeniach śnieguliczki są białe.

13/02/2010
Tekst: Inż. Katarzyna Pabiańczyk
Studentka IV roku Wydziału Ogrodniczego na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie
Specjalizacje: synkretyzm florystyki, rzeźby, fotografii i wiedzy towarzyszącej tworzeniu spójnej koncepcji ogrodów.