Wstęp do projektowania ogrodowego

wstęp do projektowania ogrodu

Pierwsze ogrody przydomowe spełniały ważne funkcje, w tym przede wszystkim funkcję użytkową, związaną z uprawą roślin warzywnych oraz drzew sadowniczych. W ramach rozwoju sztuki ogrodniczej nasze powierzchnie często przekształcały się w ogrody zamkowe, pałacowe czy rezydencje
- olśniewające zwiedzających przepychem i wielkością. Były wizytówką gospodarza oraz odzwierciedleniem jego bogactwa. Tego dokonała nauka projektowania!

Transformacje
W kolejnych epokach ogród przydomowy zmieniał swoją postać, funkcje i znaczenie, przystosowując się do indywidualnego trybu życia jego właściciela. Nie dominował już w architekturze ogrodu przydomowego jeden obowiązujący styl, co mogło mieć miejsce we wczesnych fazach jego rozwoju: w Starożytności czy Średniowieczu.

Miejsce na użyteczność eko?
W kreowanie przestrzeni zaangażowali się sami właściciele ogrodów, często włączając w formalny plan praktyczny z ich punktu widzenia ogród warzywny. Ta stosunkowo niewielka przestrzeń użytkowa stawała się miejscem pracy przy pielęgnacji roślin, zbiorów plonu oraz zabiegów agrotechnicznych.

Pomimo wciąż spotykanego niedoceniania przez większość osób roślin warzywnych jako gatunków ozdobnych, to właśnie one zdołały swoją obecnością podkreślić tradycyjność ogrodów wiejskich. Geometryczne ułożenie ich grządek często wyznaczało położenie pozostałych roślin w całym założeniu ogrodowym.

Naturalne warunki
Kompozycja europejskiego ogrodu przydomowego – już od jego pierwszych przykładów - wzorowana była na naturalnym krajobrazie lub geometrycznych figurach. Jego twórcy, inspirowani istniejącymi już trendami i wzornictwem ogrodowym, ale także własną pomysłowością, tworzyli coraz to nowsze formy przestrzenne. Szczególne znaczenie zyskiwały miejsca użytkowe, dzięki którym wzrastała liczba beneficjentów tychże ogrodów. Twórcy ogrodowi kształtowali swoje dzieła mając na uwadze zarówno potrzeby społeczne, poglądy artystyczne, jak i kulturę i obyczaje danej zbiorowości.

Wpływy metafizyczne?
Ogród w Europie, to odzwierciedlenie wielu nurtów kultury europejskiej, wywodzącej się z nurtu antycznej Grecji. Oprócz charakterystycznego dla niej oparcia na kulcie rozumu, filozofii, wolności i demokracji ma także drugi filar - judeochrześcijański, oznaczający monoteistyczną religię i symbole pochodzące z Biblii. Połączenie obu tradycji wciąż widoczne jest w motywach i symbolach zaczerpniętych z mitologii greckiej bądź tematyki biblijnej. Eden - chrześcijański raj oraz Arkadia - miejsce wiecznej szczęśliwości i prostoty to zatem archetypy ogrodu europejskiego. To od ogrodu starożytnego rozpoczyna się historia ogrodu przydomowego.

Tekst i zdjęcia: Beata Dulko-Kaszowska