Zioła - czym są i co dla nas znaczą

Zioła to jednoroczne byliny, które zawierają szereg olejków eterycznych oraz substancji wzmacniających organizm. Silny zapach liści kwiatów wpływa na rozwój oraz smak naszych warzyw i potraw, dodając kunsztu do potraw. Stosowane szeroko w kosmetyce, każdy Ogrodnik znajdzie dla ziół swoje własne praktyczne zastosowanie.


Medycyna naturalna a zioła

Z zachowanych egipskich papirusów wiemy, że wiele powszechnie znanych ziół np. czosnek czy jałowiec, używano w medycynie już 4000 lat temu. W czasach Ramzesa III konopie stosowano przy schorzeniach oczu takich jak jaskra, a makowe ekstrakty podawano małym dzieciom, kiedy płakały. Już od Dioskuridesa (lekarz Antoniusza i Kleopatry oraz wojskowy chirurg Nerona) wiemy, że pietruszka jest moczopędna, koper pobudza gruczoły mleczne, biała szanta wymieszana z miodem działa wykrztuśnie.

Hipokrates podzielił pożywienie i zioła na kategorie według podstawowych, fundamentalnych właściwości - zimne i ciepłe, suche i mokre. Dobre zdrowie polegało na utrzymaniu równowagi między nimi (poza oczywiście korzystaniu ze świeżego powietrza i ćwiczeń).

Już w średniowieczu znano wiele ziół Już w średniowieczu stosowano wiele ziół
Suszone zioła z kuchni Suszone zioła z kuchni Mikołaja Kopernika

Niektóre z bardziej popularnych ziół:

- Czosnek pospolity - znany jako środek obniżający poziom cholesterolu we krwi od przynajmniej 5000 lat, ale także oficjalna medycyna przyznaje, że roślina ta zmniejsza groźbę przyszłych ataków serca. Jest również antybiotykiem i działa stymulująco na system odpornościowy.

- Ogórecznik pospolity - działa pobudzająco na korę nadnerczy, wzmacniając produkcję adrenaliny. Kwiaty dodawane są do sałatek od czasów elżbietańskich, by "sprawić sercu radość".

Pijawki ... muzealne Pijawki ... tylko muzealne
Zioła z bazaru Zioła z bazaru tureckiego (fot. Kasia Dulko)

- Nagietek lekarski - to ulubiona roślina zielarzy, która od dawien dawna stosowana jest do przywrócenia poprawy wzroku, oczyszczenia głowy, wzmocnienia serca. Ma działanie grzybobójcze, przyspiesza gojenie ran oraz reguluje miesiączkowanie.

- Jeżówka purpurowa - popularna bylina w ogrodach ozdobnych, z której wyciąg pobudza układ odpornościowy. Używana jest przy ukoszeniach węży, gojących się ran oraz jako środek przeciw przeziębieniom i grypie. Posiada także właściwości antywirusowe, przeciw grzybicze i przeciw bakteryjnie.

Bazylia właściwa Bazylia właściwa
Róża Róża

- Poziomka pospolita - popularna bylina leśna ma działanie lecznicze w przypadku układu pokarmowego oraz kosmetyczne do wybielania cery i usuwania piegów. Na średnie oparzenia słoneczne oraz na wzmocnienie wątroby stosujemy owoce zbierane latem.

- Miłorząb japoński - to reliktowy gatunek - drzewo uprawiane od milionów lat przy świątynnych ogrodach dalekiego wschodu. Zarówno liście jak i nasiona mają działanie lecznicze. Najważniejszym jest leczenie chorób krążeniowych, w tym poprawienie dopływu krwi do mózgu.

- Bazylia pospolita - to w polskich warunkach roślina jednoroczna uprawiana głównie jako roślina przyprawowa. Jej działanie jest przeciwdepresyjne i antyseptyczne oraz pobudzające korę nadnerczy. Świeże liście używane są do nacierania miejsc ukąszeń przez owady. Co najważniejsze, roślina ma najlepsze działanie, gdy zbieramy ja przed zakwitnięciem.

- Bez czarny - od wieków znana roślina lecznicza, której liście stosowano przy stłuczeniach, kwiaty przy przeziębieniach i grypie, jagody jako bogate źródło witaminy A i C oraz korę jako stymulator pracy wątroby.

Więcej o pracach ogrodowych na Ogrodniku.pl:
Podstawy ogrodnicze
Pierwsza publikacja: 13/10/2009