Ekologiczna bioróżnorodność gleby a rolnictwo

W ciągu ostatnich dziesięcioleci nastąpiło nasilenie procesów degradacji gleb użytkowanych rolniczo, przede wszystkim w efekcie działalności człowieka. Gospodarka rolna stała się przemysłem, i to globalnym. Do powszechnie znanych kolejnych etapów rewolucji w rolnictwie, które wpłynęły na często nieodwracalne zmiany w glebie należą m.in.

- wprowadzenie nawożenia syntetycznego;
- wprowadzenie na masową skalę chemiczne środki ochrony roślin;
- monokultury, ponieważ współczesna formuła rolnictwa promuje jednorodne produkty, odporne na zmiany klimatu czy mające idealne kształty i wielkości;
- ciężka mechanizacja – stąd jest to dziedzina bardziej przemysłowa niż ludzka.

Ekologiczna hodowla papryczki chilli w Turcji

Hala na sadzonki sosny w Szwecji

Szansą na spełnienie wymagań współczesnego rolnictwa miało stać się genetyczne usprawnienie roślin (i nie tylko roślin) tak, by były odporne na wszystko, co może im zaszkodzić, były szybkie i łatwe w eksploatacji i masowo konsumowane. Rozwiązanie to jednak budzi wiele kontrowersji, a niebagatelne znaczenie mają tu obawy związane z oddziaływaniem organizmów na bioróżnorodność środowiska naturalnego.

Wiejskie gospodarstwo rolne na Litwie

Krowy przy wodopoju pod Tomaszowem Maz.

Badania i publikacje dotyczące modyfikacji genetycznej (GMO) koncentrują się głównie na bezpieczeństwie i zdrowiu konsumentów, właściwie pomijając problem ekologii i ochrony przyrody, w tym gleby. Tymczasem lata eksploatacji rolnictwa genetycznie modyfikowane wskazują na szereg problemów m.in.:

- krzyżowanie się roślin zmodyfikowanych z konwencjonalnymi, powodujące zanieczyszczenie tych czystych i ich ewolucję w niezbadanym kierunku;
- szkodliwe pozostałości herbicydów oraz toksyny – masowo używane w tej produkcji – niszczą różnorodność biologiczną gleby, gdyż prowadzą do wymarcia na agroterenach wielu owadów, czy płazów, zmiany równowagi biologicznej np. na korzyść grzybów, a w konsekwencji nawet polnych ptaków.

Redakcja Moj Ogrodnik