Len jako gatunek roślinny ma ponad dwieście odmian. Stąd naturalne jest, że można go zastosować na wiele sposobów. Jako indywidualni konsumenci najczęściej korzystamy z lnu w postaci odzieży letniej (pojawia się nawet często jako ekologiczny len!) - niestety jeszcze często w kurortach i uzdrowiskach w sklepach dla starszych pań, niż w młodzieżowych sieciówkach. Albo w lekach, syropach czy preparatach kosmetycznych (np. kremy zawierające len). Część z nas kojarzy babcine preparaty w postaci zalewanych wrzątkiem nasion lnu (siemię lniane)*, które szybko zamieniały się w kisiel łagodzący kaszel, czy ból gardła. Kto jednak stosuje na co dzień len w kuchni? Raz wypróbowany zostaje z nami na dłużej, a kto jeszcze nie próbował - niech od razu pędzi do sklepiku osiedlowego lub tego ze zdrową żywnością. Po OLEJ LNIANY.
Roślinny len
Len (Linum L.) to rodzaj roślin zielnych krótkowiecznych (przeważnie trzyletnich) z rodziny lnowatych (Linaceae). Pochodzi ze wschodniej Europy i z rejonu Morza Śródziemnego. Do rodzaju należy ok. 200 gatunków, z czego na stanowiskach naturalnych lub zdziczałych notowanych jest 6 gatunków. W uprawie kilka kolejnych spośród których największe znaczenie ma len zwyczajny. Gatunkiem typowym jest Linum usitatissimum L.
W ogrodzie też można
Niebieskie, żółte, różowe lub białe kwiaty otwierają się tylko w słoneczne dni. I w dodatku kwitnie tylko kilka dni. jako roślina ozdobna len jest sadzony na rabatach, w ogrodach skalnych, w runie parkowym oraz w grupach naturalistycznych. Wygląda bardzo naturalistycznie i pasuje do każdej koncepcji ekologicznego systemu ogrodowego. Szczególnie, że łatwo rośnie w naszych polskich warunkach klimatycznych.
Na polu
Z powodu występowania włókien na całej długości, łodygi lnu są wyrywane z korzeniami a nie ścinane w czasie zbiorów. Jest to roślina, której wszystkie części wykorzystuje się w przemyśle a jedynym odpadem są pyły produkcyjne powstające w procesie jej przerobu. Uzyskuje się z niej:
- z części środkowej łodygi, włókno długie, do produkcji wysokiej jakości przędz czesankowych, osnowowych i dalej tkanin;
- z części wierzchołkowej i korzeniowej, włókno krótkie, do produkcji przędz zgrzebnych wątkowych;
- nasiona oleiste, z których wytwarza się olej. Nasiona lnu mają również zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i medycynie ludowej.
- paździerze – powstałe w procesie pozyskiwania włókna, z połamanej, zdrewniałej części łodyg, są surowcem do produkcji płyt paździerzowych o podobnych właściwościach jak płyty wiórowe;
- odpady roszarnicze – krótkie włókna z przyklejonymi paździerzami, których nie udało się oddzielić przy pozyskiwaniu włókna, są surowcem do produkcji wysokiej jakości papieru. Dawniej stosowane również jako materiał termoizolacyjny;
- wytłoki powstałe przy produkcji oleju z nasion, podobnie jak torebki nasienne, przerabiane są na pasze.
Podsumowując: na lnie wielu korzysta. To bardzo wdzięczny i praktyczny gatunek. Aż dziwi, że tak zapomniany dzisiaj.
Olej lniany - bo o tym złoto-barwnym oleju mowa - ma charakterystyczny orzechowy aromat. Jest ceniony obecnie głównie przez wielbicieli starej tradycyjnej polskiej kuchni i przez osoby zwracające dużą uwagę na to, co spożywają. Olej lniany bowiem ma wysoką zawartość kwasów omega-3 i powinniśmy go spożywać nawet w kilku łyżeczkach dziennie.
Niestety, stosowanie oleju lnianego nie jest takie proste (już pominąwszy trudne tłoczenie na zimno). Na nim się nie smaży, nie podgrzewa, ani nie dolewa do zup. Stosować trzeba na zimno - a to raczej pasuje do kuchni śródziemnomorskich sałatek niż naszych nawyków obiadowych. Ale dla chcącego nic trudnego - polecamy olej lniany!
Redakcja Mój Ogrodnik
* Siemię lniane – nasiona lnu zwyczajnego nazywane tak, gdy są używane jako zielarski środek leczniczy. Są to nasiona płaskie, wielkości 2-3 mm, barwy szarobrązowej. Po zalaniu wodą nabierają barwy ciemnobrązowej i kilkakrotnie powiększają swoją objętość, otaczając się jednocześnie dużą ilością śluzu. Nasiona lnu są oleiste i wykorzystywane także do pozyskania oleju roślinnego o żółtawym zabarwieniu i intensywnym, cierpkim zapachu. Siemię lniane jest jednym z najpopularniejszych środków medycyny naturalnej, jeśli chodzi o ilość i różnorodność zastosowań. Stosowane jest do łagodzenia szeregu dolegliwości układu pokarmowego, a także oddechowego, oraz zewnętrznie. Ma przede wszystkim działanie osłonowe oraz stabilizujące. Zawiera bardzo dużo substancji śluzowych. (Wikipedia)